DÜNYANIN genişlik balaban sodalı gölü, Türkiye’nin ise yeryüzü nazik gölü olan Van Gölü, global abuhava değişikliğine ilişkin adına yağışsızlık nedeniyle alan kaybetmeye devam ediyor. Plonjon turizmi için de balaban ehemmiyet taşıyan gölde, dünyanın yer büyük mikrobiyalitleri göl suyunun çekilmesiyle birlikte periyot yüzüne çıktı. Van Yüzüncü Sene Üniversitesi Akarsu Ürünleri Fakültesi Dr. Akademisyen Mustafa Atmaca, çekilmeyle alay malay gölün kalbindeki sırlardan birine tanıklık ettiklerini belirterek, “Evvelce su altında küsurat yerlerde, mikrobiyalit tarlasının ortayı çıktığını görüyoruz” dedi.

Küresel abuhava değişikliğine merbut susuzluk dolayısıyla 3 bin 712 kilometrekarelik alanıyla dünyanın en iri sodalı gölü, Türkiye’nin ise sunu şişman gölü olma özelliğine topluluk Van Gölü, küçülmeye devam ediyor. Arz kemiksiz ricat ise su derinliğinin ayrıksı kıyılara göre henüz beş altı olduğu Erciş ilçesinin sahillerinde gözleniyor. Daha evvel göl suları altında olan yüzlerce dönüm düz dönme yüzüne çıkarken, melez kuşların konaklama alanları olan bir nice sazlık bile kurudu. İlçenin girişindeki Periferi Kent Mahallesi’nde daha geçmiş akarsu altında olan ve plonjon turizmi için iri önem haiz mikrobiyalitler da göl suyunun çekilmesiyle alay malay daha çok görünür hale geldi.

Van YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Dr. Akademisyen Mustafa Atmaca. Çekilmeyle birlikte gölün kalbindeki sırlardan birine tanıklık etmeye başladıklarını söyledi. Van Gölü’ndeki aşırı akarsu kalitesinin, mikrobiyalit denilen hususi yapıların oluşmasına sebebiyet verdiğini anlatan Atmaca, “Göl tabanındaki çatlaklardan, kalsiyumca varlıklı tatlı sularla, göl suyundaki soda ve karbonat birleşip çökelmeye başlıyor ve buradaki siyanobakteriler faaliyetiyle beraber mikrobiyalit denilen yapılar ortaya çıkıyor. Van Gölü 1650 metre yukarıda. Yani eski uygarlıklar Van Gölü’nü gördüğü devir bütün deniz namına akseptans etmişler. Çünkü biz göl dediğimiz ahit kıyısında durup dört bir yanını görebileceğimiz bir su kütlesi hayalet ederiz. Amma Van Gölü Marmara Denizi’nin üçte biri büyüklüğünde, devasa bire bir akarsu kütlesi. Eski uygarlıklar ve günümüzdeki insanlar Van Gölü’nün kalbinde değme antlaşma bire bir sır barındırdığına inanmışlar. Bu sır kimi zaman develer yükü kızıl ergin, bazen Van Gölü canavarı kendisine ortaya balkon. Amma bugünlerde Van Gölü’nün çekilmesiyle bu arada Van Gölü’nün kalbindeki sırlardan birine tanıklık ediyoruz. ” dedi.

NORMALDE AHZETMEK TÜRLÜ DEĞİL

Çok teferruatlı yıllar sonucunda mikrobiyalitlerin oluştuğunu rapor fail Dr. Akkuş, şöyle konuştu:

“her bir mikrobiyalitin oluşumu onlarca, yüzlerce yıl sürüyor. ve Van Gölü’nün kalbinde ortaya çıkan bu mikrobiyalitler gerçekte bu bölgenin geçmişini, tarihini saklıyor. Mikrobiyalitleri normalde görmemiz türlü değil. Zira mikrobiyalitler suyun altında. Amma Van Gölü geri çekildiği ahit adeta bağrına basmış olduğu bu gizemi bu sırrı bizlere sunuyor. Mikrobiyalitler 30-40 metreden, 30 santimle 1 metre beyninde mütebeddil ayrımlı boylara cemaat. Şu anda bulunduğumuz yerde adeta küçücük bire bir şehrin içerisinde geziyormuş kabil kendinizi hissediyorsunuz. Gökdelenler, aksiyon merkezleri kadar adeta ayrımsız şehri minyatür hale getirip burada önümüze serdik. Tabiatıyla Van Gölü, tarihi süresince bilcümle yükselip alçalmış. Evvelce su altında kalan yerler zaman tarım alanı olarak kullanılmaya başlanıyor. Ama şunu rastgele antlaşma aklımızda tutmamız lazım, göl verdiğini aynı periyot kategorik hoşgörüsüz alır.”