SELIM Öğür Kayseri Milletvekili İsmail Emrah Karayel, Türk askerinin Azerbaycan’daki görev süresinin uzatılmasına müteveccih tezkereye ilişkin, “Türk askerinin orada bulunması hem cömert Azerbaycan’a bire bir yiğitlik sağlanması hem dahi bu bölgede barışın, istikrarın temini anlamında serencam derece koskocaman.” dedi.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Azerbaycan’daki görev süresinin 17 Kasım 2022’den itibaren 1 yıl uzatılmasına yönelik Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
İYİ Parti Grubu adına mütekellim İstanbul Saylav Abdul Ahat Andican, 27 Eylül 2020’dahi başlayıp Azerbaycan ordusunun bilcümle cephelerde bunaltıcı zaferiyle sonuçlanan Karabağ Savaşı’nın üzerinden iki sene geçtiğini anımsattı. Elde ettiği iri başarı için Azerbaycan ve Türkiye’nin kutlanması gerektiğini tamlayan Andican, zafer sarhoşluğu içerisinde hamasi nutuklar atmak hesabına bölgedeki gelişmelerin realist bir göz açısıyla değerlendirilmesi gerektiğine belen etti.
Andican, “Ecnebi mutluluk veya milletlerin pasaport mandalığı dedikleri bu politikanın devamı halinde Rusya, mail aynı gelecekte Karabağ’da barış gücü namına değil, zat vatandaşlarının güvenliğini sağlayan bir kırıcı haline dönüşecektir. Bu durumda Karabağ meselesinin tarafları Azerbaycan ve Ermenistan değil, Azerbaycan ve Rusya olacaktır. Rusya’nın Ukrayna problemi devam ettikçe bu ateş şu anda rafta duruyor amma Ukrayna meselesini kendi istediği şekilde sonuçlandıran Rusya’nın henüz ahir hedeflerinden birisi Karabağ’de bire bir Osetya yahut Abhazya gerçekleştirmek olması kuvvetle muhtemeldir.” diye konuştu.
İYİ Partili Andican, partisinin tezkereye “evet” oyu vereceğini belirtti.
“Bazen bölgesel ve küresel güçlerin olduğu aşikar”
MHP Grubu yerine hezel düz Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir, Mehmetçiğin, Türkiye ile Azerbaycan Beyninde Ciddi Ortaklık ve Kopça Yardım Anlaşması gereğince Türkiye’nin mesul olduğu alanlarda başarıyla çalışmalarını sürdürdüğünü anlattı.
Türkiye’nin, yaşanan gerginlik döneminde rastgele fırsatta Azerbaycan’ın birlikte olan tutumunu pekiştirdiğini ve hele Ermenistan’ı cidal sonrası imzalanan anlaşmaya uygun davranmaya nida ettiğini, Rusya’nın birlikte bu niyette olduğunun görüldüğünü tabir fail Özdemir, “Fakat Ermenistan’ı bölgenin tarihi ve güncel gerçeklerinden bölmek isteyen kâh lehçe ve global güçlerin olduğu üstelik aşikardır, bunların başında birlikte Ermeni diasporasının ciddi cümbüş yürüttüğü ESIR ve Fransa gelmektedir.” diyerek konuştu.
Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan’ın 2020’birlikte imzalanan anlaşmanın şartlarına uyulması üzerine mutabık olduklarını belirten Özdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Arzu edilen Ermenistan’ın bölgede yüklülük çıkaran zat unsurları ve mıntıka dışından mevrut ayrıksı terör gruplarına geçit vermemesi, biran ilk üstelik taahhütlerini hesabına getirmesidir. Bu çabalar sergilenirken askerlerimizin Acımasız güvenlik güçleriyle yanında yürüttüğü faaliyetlerin, bölgenin güvenlik, balans ve barışına olan katkısının sürmesi gerektiği kanaatini taşıyoruz. Mehmetçiğin Kafkasya bölgesinde enerjik geçim göstermesinin ülkemizin yüksek menfaatine hizmet ettiği hakikati bize göre açıktır. Bunun beraberinde Azerbaycan ile olan ilişkilerimizin henüz müstakbel tıpkısı seviyeye ulaşması ve kapsamının genişlemesine yönelik atılmış ve atılacak herhangi bir türlü adımın da arkasında olduğunu belirtmemiz gerekir.”
MHP’li Özdemir, tezkereye “tamam” oyu kullanacaklarını söyledi.
“İran de Zengezur Koridoru’nun açılmasını istemiyor”
HDP Grubu hesabına konuşan Diyarbakır Milletvekili Hişyar Özsoy, fırka kendisine daha geçmiş askeri tezkerelerde olduğu kabilinden bu tezkereye de “hayır” oyu vereceklerini belirtti.
Türkiye’nin hem Azerbaycan hem de Ermenistan ile ongun münasebat yürütmesi gerektiğini belirten Özsoy, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin bildirme iri hatası değme iki halka kardeş ahali üzere bakmamasıdır. Zaten bakmış olsaydı, saftirik Paşinyan-Aliyev toplantısı Soçi’da Putin’in ocak sahipliğinde değil, ihtimal dahi Türkiye’nin karı sahipliğinde İstanbul’de, Ankara’üstelik evet dahi Kars’ta, Erzurum’da yapılabilirdi. Türkiye bu fırsatı kaçırmıştır. Rusya, hiçbir dönemde belki olmadığı kadar Güney Kafkasya’ya yerleşmiştir. Şu zaman Rusya’nın iki dudağının arasında eskimiş bir kaderleri var Azerilerin ve Ermenilerin; herkese geçmiş olsun.” sözlerini sarfiyat etti.
CHP Grubu namına yaptığı konuşmada Eskişehir Mebus Yengi Çakırözer, öğür namına tezkereye “evet” oyu kullanacaklarını dile getirerek, “Bu tezkereyi, Azerbaycan ile olan dayanışmamızı, muadele anlayışımızı göstermesi, pekiştirmesi açısından, onların beraberinde olduğumuzu aynı misil daha hissettirmesi açısından sonuç adım yetişkin görmekteyiz.” şeklinde konuştu.
Zengezur Koridoru’nun kurulmasının Ermenistan yoluyla sürekli geciktirildiğini anlatan Çakırözer, İran’ın birlikte bu koridorun açılmasını, çıkarlarına hilaf bularak istemediğini söyledi. Çakırözer, “Azerbaycan’dan son birliklerini henüz on sene evvel çekici Rusya’nın demin kıpırdak bire bir şekilde Cenup Kafkaslar’da askeri varlık gösteriyor olmasına hepimiz özen etmeliyiz. Alelhusus bile ilk Gürcistan, sonradan Katliam, demin Ukrayna’nın değişik bölgelerine müteveccih hukuksuz nehiy ve ilhak stratejisine bakılınca Kafkaslar’daki kullanılmamış Rus varlığına ve bu varlığın gerilimlere kez açılış potansiyeline, sadece bizim değil, cümle bölgenin ve yekpare dünyanın yakından eğilmesinde fayda var.” ifadelerini kullandı.
“Türk askerinin orada bulunması bölgede barışın, istikrarın temini anlamında sonuç etap makro”
DOĞRU Fırka Grubu namına bayram kayran Kayseri Saylav İsmail Emrah Karayel, Türkiye’nin Kuma Gestalt aracılığıyla bölgenin güvenliğine, istikrarına ve ortalık ortada hamaset inşasına katkı sağladığını belirterek, “TSK personelinin Eş Merkez’deki görevlerine bitmeme etmesi Türkiye’nin bölgedeki çalışkan ve pozitif rolünün ve milli menfaatlerimizin gereğidir.” diye niteleyerek konuştu.
Karayel, iki talih arasındaki kardeşliği kadimleştiren Azerbaycan tezkeresiyle TSK eliyle başarıyla yürütülmekte olan görevlendirmenin ayrımsız yıl henüz devam etmesinin, iki celal için birlikte balaban önem taşıdığına bel ederek, bazen siyasal parti gruplarının tezkereye olumlu yönde fikir kullanacağını açıklamasından duyduğu memnuniyeti ifade etti.
Tezkerenin uzatılmasının neden yetişkin olduğuna değinen Karayel, “12 Ilkgüz’dahi gece saatlerinde Ermeniler vasıtasıyla başlatılan hareketli ve bunun neticesinde Daşkesen, Kelbecer ve Laçın bölgelerinde Azeri kardeşlerimizin, Azerbaycan askerlerinin eşit vermesi neticesinde Azerbaycan’dan 80 martir verilmesi ve Ermeni eliyle üstelik 240 askerin gevşek olması gerçekte burada barışın hangi kadar kırılgan olduğunu bize ayrımsız kez daha rapor etmektedir. O anlamda Türk askerinin orada bulunması hem kardeş Azerbaycan’a tıpkısı cesaret sağlanması hem birlikte bu bölgede barışın, istikrarın temini anlamında serencam mertebe kebir.” dedi.
DÜRÜST Partili Karayel, kardeşliğin tek yanlı olmayacağına dikkati çekerek, “Ermenistan, Birinci Dünya Savaşı’nın böylece şu anki Türkiye toprakları, Osmanlı sınırları içerisinde Türk halkına değme hangi kadar ‘katliam’ diye niteleyerek anlatım edilse üstelik soykırıma vasıl öldürme faaliyetleri içerisinde bulunmuştur. Bu anlamda Hocalı’daki katliam dahi dikkate alındığında Ermenistan’a fakat hak ettiği şekilde fiyat verebiliriz. Onlar kardeşlikle ilgilendiren haklarını kendileri çoktan kaybettiler, kardeşliklerini gösterirlerse Türkiye Cumhuriyeti onlara üstelik yeğni yüzünü gösterecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
“Şiddetli gözyaşları bitti, demin sevinç gözyaşları var”
CHP Kadro Başkanvekili Açık Deniz Altay dahi şahsı adına yaptığı konuşmada, TSK’nın Azerbaycan’daki görev süresinin uzatılması tezkeresine fırka yerine “tamam” oyu vereceklerini anlatım ederek, “Dost ve kardeş Azerbaycan’ın geleceği ve kesim barışına ulama noktasında CHP’nin fikri nettir. AK Öğür’ye birlikte akseptans oyu verecek partilere de şimdiden teşekkür etmeyi benzeri namus borcu biliyoruz. Azerbaycan meselesi yıpranmamış tıpkı maslahat değil. 30 yıllık şiddetli gözyaşları bitti, şimdi alay gözyaşları var Azerbaycan’birlikte.” şeklinde konuştu.
Dağlık Karabağ işgalinin sona erdirilmesinde Türkiye’nin katkılarının haddinden fazla olduğunu rapor fail Altay, “Ama bu katkıyı Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin icra organının katkısı olarak görürsek falsolu yaparız.” ifadelerini kullandı.
Açık Deniz Altay, TBMM’nin o dönemde Azerbaycan’a haddinden fazla kocaman katkılarda bulunduğunu dahi söyledi.
Görüşmelerin arkası sıra yapılan oylamada pusula kabul edildi.
TBMM Umumi Kurulunda elan sonraları partilerin ekip önerilerinin görüşmelerine geçildi.
