Karabük’ün Eskipazar ilçesinde Hadrianopolis Antika Kenti’nde sürdürülen kazılarda kâin, bölgedeki ticaretin zinde şekilde sürdürülebilmesi üzere himaye amaçlı yapıldığı değerlendirilen 1700 almanak Roma Kalesi’nin tıpkısı bölümü aktarılma yüzüne çıkarıldı.

Geç Kalkolitik, Roma ve Er Bizans dönemlerinde iskân yeri namına geçer not antika kentte, Karabük Üniversitesi Literatür Fakültesi Arkeoloji Bölümü Akademisyen Doç. Dr. Ersin Çelikbaş başkanlığında 15 nefis ekiple planlı hafriyat ve yenileme çalışmaları sürüyor.

Çelikbaş, AA muhabirine kalenin kazısına devam ettiklerini belirterek, “Kalenin maşrık duvarını ağız ağıza açığa çıkardık. Ayrıca, ortaya çıkardığımız kermen kalıntısının duvarlarında restorasyon çalışmalarına devam ediyoruz.” dedi.

Önceliklerinin kalenin duvarlarında sağlıklaştırma işlemi yapılması olduğunu anlatan Çelikbaş, Firez ve Turizm Bakanlığı, Türk Sıra Kurumu, Karabük Valiliği ve Eskipazar Şehremaneti Başkanlığının destekleriyle çalışmaların süresini giderek uzattıklarını kaydetti.

“Günümüzden yaklaşık 1700 sene geçmiş bu kalenin yapıldığını söyleyebiliriz”

Çelikbaş, kalenin ilk evresinin Roma dönemine, 3. yüzyıla tarihlendiğini hesap ettiklerini söyleyerek ayrıca bölgede ortaya çıkarılmış tek kermen kalıntısı olduğunu dile getirerek, “Kermen çeşitli tadilatlar geçirmiş. Bununla ait kalenin giriş kapısında benzeri kitabe bulduk. Bu kitabe kalede çokça iri tebeddülat yapılarak yeniden kale fonksiyonunda kullanılmaya bitmeme ettiğini belirtiyor. Günümüzden yaklaşık 1700 sene geçmiş burada bu kalenin yapıldığını söyleyebiliriz.” dedi.

Kalenin 10 yıl içre içinin kazılarak ziyaretçilere açılmasını planladıklarını anlatan Çelikbaş, şöyle devam etti:

“Antika bölüm kentlerinde defans yapıları yerine kaleler ehemmiyet arz ediyor. Hadrianopolis’te ise elan önceki yıllarda ortaya çıkarılan tıpkısı yazıtta ‘Hadrianopolis bölgenin tıpkısı tecim merkezidir’ ifadesi vardı. Bu yazıt aslında kalenin varlığının nedenine işaret eden tıpkı yazıt. Zira Hadrianopolis yoz iç bölgenin Karadeniz kıyıları ile bağlantısını kuran yolların bütün ağız noktasında meydan düz kebir bir antika şehir. Nedeniyle ticaretin üstelik burada majör olduğunu söyleyebiliriz. Ticaretin dahi burada mıhlı şekilde sürdürülebilmesi üzere bu kalenin dulda amaçlı yapıldığını söyleyebiliriz.”

Hadrianopolis

Milattan önce 1’inci yüzyılda kurulan ve milattan sonra 8’inci yüzyıla kadar yerleşme yeri adına geçer antika site, ilçenin 3 kilometre batısında yer alıyor.

Hadrianopolis Antik Kenti’nde, İncil’birlikte adı güzeşte nehirler Geon, Phison, Tigris ve Euphrates’un meydan aldığı, atlama beygiri, fil, pars, geyik ve grifon (danışma tarihinde görülen anlaşılmaz ayrımsız hayvana verilen insan) kabilinden birçok hayvanın tasvir edildiği kiliselerin tabanındaki mozaiklerle ünlenen ve bu nedenle “Karadeniz’in Zeugması” şeklinde adlandırılan antik kentte, şimdiye büyüklüğünde iki ısıdam, iki kilise, bir savunma yapısı, kayaç mezarları, temsil, ayrımsız kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş, talih, villa, sair abidevi binalar ile ara sıra ilmek alanları üzere yapılar bulundu.

Karabük Valiliğince ören namına dönüştürülmesi üzere Hars ve Turizm Bakanlığına başvuruda bulunulan antik kentten elde edilen bulgulardan taşınabilir olanlar, mekân illerdeki müzelere götürülüyor, emlak ise bulunduğu yerde korunuyor.

Dört Irmak Kilisesi’nin 50 metre kadar güneyinde ilk defa sabık sene yapılan kazılarda bulunan, satır ve ok ucu üzere eserlere rastlanan rubai planlı yapıda, sonuç adına 1600 almanak kantar ağırlığı dönme yüzüne çıkarıldı.

Bulgular bölgenin geçmişine mum tutarken, antik kenti musahabe edenler hafriyat çalışmalarını yerinde müşahede fırsatı yakalıyor.

Ziyaretçiler, antika döneme ait paraları, ölülere ilgilendiren zatî eşyaları ve 1800 almanak nezir levhası ile Roma askerine ilişkin 1800 almanak çıpa maskeyi üstelik yakından inceleyebiliyor.