Himmet ve Sosyal Asayiş Bakanı Vedat Bilimci, ” Kaynak ve Maliye Bakanlığı, idrak dilimlerinde düzenlemeyle ilgili benzeri çalışma yapıyor. ‘Sülale ayında aldığımız maaşı neden temmuzda, ağustosta alamıyoruz’ eleştirisini cevaplayacak tıpkısı düzenleme.” dedi.

Bilim Adamı, Habertürk TV hareketli yayınında gündeme ait soruları yanıtladı ve değerlendirmelerde bulundu.

Bazı sektörler için minimal ücretin faziletkâr olduğu ve iştirakçi çıkarmalarına hastalık olabileceği endişelerini yarattığına ait soru üzerine, minimum ücreti daha yukarıda tespit arzularının önündeki anne engelin bu olduğunu söyledi.

Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde çalışan işçilerin ve işverenlerin bu yönde aynı endişelerinin olduğunu tamlayan Bilim Adamı, minimum ecir artışlarının arkası sıra balaban işletmelerde henüz beş altı, ölçülü ve pespaye işletmelerde elan aşkın oranlarda istihdamı tevkif, gerçekten işletmelerde çok birkaç dahi işten çıkarmanın olduğunu ancak benzeri müddet sonradan üretimde çoğalma yaşandığını rapor etti.

Bilimci, “Memur maaşları ne kadar artacak?” sorusu konusunda memur ve emekli maaşlarıyla ilişkin Kamu Dolgun Sözleşmesinde altına imza attıkları maddeler olduğunu anımsatarak bu kişilerin maaşlarına enflasyonun üzerinde artım yapılacağını belirtti.

Enflasyonun antrakt ayında birlikte düşmeye devam edeceğini kaydeden Bilim Adamı, memur ve tekaüt maaşlarına yapılacak zamma ilişik “Bu konuyu çalışıyoruz. Biliyorsunuz, para şişkinliği rakamlarıyla eşit artışları arasında tıpkısı ahzüita var amma enflasyon eşittir kıymet artışı gitmek değil. Şişkinlik ayrımsız eğilimi, bedel çoğalma hızını anlatım ediyor. Cemi bunları değerlendirerek kurum gücünü destekleyecek oranda değişmeyen vereceğiz.” ifadelerini kullandı.

Vergi dilimleriyle ait aranjman

Bilcümle ücretlilerin, asgari sevap kadar olan gelirlerini vergi dışı bıraktıklarını hatırlatan Âlim, “Deminden tıpkısı başka öz henüz yapılıyor. Kaynak ve Maliye Bakanımızla talepleri gelişigüzel değerlendirdik. Hazine ve Maliye Bakanlığı, idrak dilimlerinde düzenlemeyle ilişik ayrımsız faaliyet yapıyor. Hazne ve Maliye Bakanımız açıkladığı ant bunun üstelik çokça olumlu etkisi olacaktır. Çalışanları çok rahatlatacak. Yani ‘Eş ayında aldığımız maaşı niçin temmuzda, ağustosta alamıyoruz’ eleştirisini cevaplayacak aynı düzenleme çalışması yapılıyor.” diyerek konuştu.

Arz düşük tutarda mahiye kayran emeklilerle ilgili mütekellim Bilim Adamı, sayıları 500 bin civarında olan bu kişilerin, prim devir sayısını tamamlamayan, çoğunluğu Ilişki-Kur’lu ve devletin “Gelirsiz herif bırakmayalım” düşüncesiyle hareket ederek borçlandırma eliyle emekli ettiği şahıslar olduğu bilgisini verdi.

“Arz düşük mütekait maaşlarını yeniden ele alacağız”

Bilgin, “Bittabi kim içtimai mehabet, ‘Gelirsiz kimseyi bırakmayalım’ diye tıpkı düzenleme yaptıysa tıpkı şekilde bunların gelirlerini baştan ele alarak düzelteceğiz.” dedi.

“Yer düşük emekli maaşı hangi türlü?” sorusuna Âlim, “Sunu düşük emekli maaşı, bütün oranlar belirlendikten sonra ortaya çıkma.” yanıtını verdi.

Emeklilik sistemlerinin, genişlik birkaç 3 çalışanın bir kişiyi mütekait edebileceği modele dayandığını fakat Türkiye’birlikte bunun koptuğunu tamlayan Bilim Adamı, “Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) dediğimiz vaka da onunla ilişkin. 1999’daki bu o kadar kopmuş ki on paralık olmazsa bunu ölçülü temele dayandıralım demişler. Neredeyse tıpkı kişinin çalıştığı ve bire bir kişinin emekli maaşını ödediği duruma gelinmiş. Şu anda 2,1. EYT uygulamasıyla mahsus 1,9’a falanca düşer.” diye niteleyerek konuştu.

Bilim Adamı, “Zahmetli maaşlarında izlenecek yöntem ne olacak?” sorusuna “Yöntemimiz şuydu, arz alttakilere seyyanen bir zam yapmak. Belli bu kez üstelik analog bire bir molekül yapılır. Yukarıdakilere dahi para şişkinliği farkını dikkate düz tıpkı aranjman yapılır. Hangi oranda bol bolamat payı verilebilir diyerek hesaplar yapıp ona göre tıpkısı misil belirleyeceğiz.” cevabını verdi.

“EYT, 8 Ilkgüz 1999 öncesi işe başlamayı mecburi kılıyor”

“EYT çalışması ne ant bitecek, yürürlüğe girecek ve açıklanacak?” sorusu üstüne Bilim Adamı, şu ifadeleri kullandı:

“Önümüzdeki iş, ustalık çalışmaları tamamlanmamış tıpkısı himmet. En haddinden fazla sorulan istifham, ‘Prim dönme sayım şu büyüklüğünde kalık, bunu borçlanabilir miyim? 8 Ilkgüz 1999’dan evvel işe girmemişsen ne büyüklüğünde borçlanırsan borçlan olmaz. Kâin yasamızda olan haklar devam edecek. Ayrımsız eksantrik bahis, ensiz dışında çalışanların durumu. Mikro dışında kurumlarımıza olağanüstü başvurma edenler var, kuyruklar oluşuk. Orada bile eş saksı karışıklıkları var. Onlar bile ‘Hemen gidip prim dönem sayılarımızı tamamlayalım, tekaüt olalım’ diye kuyruklar oluşturuyor. Onlarda da bir şeyler meri. EYT, 8 Ilkgüz 1999 öncesi işe başlamayı zorunlu kılıyor. Dünyanın neresinde olursanız olun.”

“EYT’de yaş haddi olacak mı?” sorusuna Bilim Adamı, “Bu, ‘Evet’ evet bile ‘Hayır’ diyerek karşılık verilecek tıpkısı laf değil. Bu taban kadar kestirmece aynı, 1 milyon 900 bin can. Eş ayında 2 milyon civarında yahut az buçuk müstehap. Prim haset sayısı ve hizmet yılı süresi şartlarına uyanların sayısı bu. Şayet tek yaş sınırı olmazsa bunlar şümul giriyor.” yanıtını verdi.

EYT düzenlemesi çıktıktan bilahare süreç içinde faydalanabilecek toplam dirilik sayısının ise 5 milyon 700 bin civarında olduğu bilgisini paylaşan Bilimci, bu kişilerin birçok yılda tekaüt olabileceğine ait istifham üzerine “Şu anda onları belirlemeye çalışıyoruz. Birey müracaat ediyor, ‘Ben henüz önceki üstelik Sargı-Kur’lu, SSK’lı namına çalışmıştım, ev dışında çalışmıştım’ diyor. Onlar müracaat etmeden biz keyfi namına dosyaları birleştiremiyoruz. Başvurma sonucu bu dosyalar birleştiriliyor. O çalışmayı yapıyoruz ve bu ateşli aynı çalışma.” değerlendirmesinde bulundu.

“EYT’birlikte yaş haddi olacak mı?” sorusuna Âlim, “Bilcümle bu say bittikten bilahare, mecmu tabloyu gördükten sonradan onu değerlendireceğiz. yaş haddi üstüne henüz karar verilmedi.” yanıtını verdi.

EYT düzenlemesinde bazı gözyaşı sınırlarının konulacağına dayalı iddiaları değerlendiren Bilgin, “Bunların hiçbirini konuşmadık.” dedi.

“EYT’lilerin yaş ortalaması 49,9”

Bilim Adamı, “yaş haddi bulunmayan’ deme ihtimaliniz bibi var değil mi? sorusu konusunda “Bu siyasal benzeri karardır, hükümetimiz bu kararı verecektir, Cumhurbaşkanımızla gelişigüzel bu meseleyi…” cevabını verdi.

EYT çalışmasındaki serencam duruma ilgili Âlim, “Tabloyu umum yerine tayin etmeye çalışıyoruz. Hizmetler birleştirildiği zaman ne yaşta kaç dirilik bulunuyor, yaş aralığı nereden nereye geliyor… Şu anda elimizdeki verilerden şurası biliyoruz, emeklilikte hoşnutluk takılanların gözyaşı ortalaması 49,9. Bu hafta çalışmayı bitirmeye çalışıyoruz. Balaban aynı kitleyi heyecanlandırdığımı biliyorum. Birçok başvurma var. Başvurma edenlerin dosyalarını birleştireceğiz. Adisyon ediyorum, bu ay sonuna büyüklüğünde Sedir’e götürürüz. Bitirebilirsek bu kamer ortamında, bitiremezsek ocakta. Sayın Cumhurbaşkanımıza 26 Aralık’ta son durumu sunu edeceğim.” bilgilerini paylaştı.

Düzenlemenin yürürlüğe ne devir gireceği ve evvel aylıkların ne zaman ödeneceğine dayalı görüşleri sorulan Bilgin, “Bu Sedir’in iradesine sınırlanmış. Genişlik geç sülale ayında Sedir’e irfan ettirdiğimiz zaman Sedir’in toplanma sürecine sınırlı olarak tamamlanır.” dedi.

Âlim, EYT’nin maliyet hesabı konusunda Hazne ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile aralarında sav yaşandığı iddialarına ilgili istifham üzerine şunları söyledi:

“Bu haberlerin türe payı başarısız. Buradan Sayın Nureddin Bitkisel Bey’e, eşsiz nazır arkadaşımıza teşekkür ediyorum. Maliyet artışının nereye ulaşabileceğini gördüğü halde bu problemin çözülmesi üzerine enflasyona, ekonominin hep güç yüküne rağmen çokça fedakarca davrandı. Kıdem tazminatı üzerine bile üstünlük aldı.”

“EYT’liler 8 Eylül 1999’deki şartlara bakarak mi zahmetli olacaklar?” sorusuna Bilim Adamı, “Tığ oraya asla müdahale etmiyoruz. O günkü koşullar neyse ona göre zor olacaklar. Prim haset ve hizmet süreleri değişmiyor.” yanıtını verdi.

Bilgin, kısmi emeklilik kapsamındaki kişilerin EYT kapsamında olmadığını, onların koşullarında rastgele başkalık olmayacağını tabir etti.

“Bayrılık tazminatı aracısız işçinin yerine yatacak”

EYT’lilerin bayrılık tazminatı üzere makul şartlarda itimat desteği verileceğini anımsatan Âlim, “Bu tazminat doğrudan doğruya işçinin namına yatırılacak.” dedi.

EYT’lilerin aylık bağlanma oranlarında tıpkı ayrım yapılıp yapılmayacağı sorusu üzerine Bilimci, “Bu oranlarda tıpkı farklılık yapmayı düşünmüyoruz.” cevabını verdi.

Bilim Adamı, EYT düzenlemesine ayrılacak bütçeyle ilgili “Türkiye, Avrupa’nın sunu bereketli bütçe dengelerine cemaat ülkelerinden biri. Türkiye’nin bütçe gelirlerindeki çoğalma, tahminlerin üzerinde olmuştur. Bilcümle bunlar hesaba dayalıdır. ‘Seçim ekonomisi uyguluyorlar’ diyorlar. Tığ intihap ekonomisi uygulamıyoruz, gerçekçi iktisat uyguluyoruz. Bütçe dengelerini gözeterek bütün bunları yapıyoruz. Halkçılık yapmayan, gerçekçi, yurttaşımızı pahalılık sarmalına sokmayacak, yük politikasıyla bunları sürdürecek yaklaşıma sahibiz.” değerlendirmesinde bulundu.

EYT’nin maliyet yerine ilişik soruya “Milli gelirin binde biri yahut onun beş altı nokta üzerinde. Burada yaptığımız hesaplar, önümüzdeki zaman işyar ve emeklilerin ecir farkı artışları, EYT ile ilgili ati mali yüklerin değme biri bizim bütçe geliri dengesini gözeten icraat yerine ortaya çıkacak. Ondan hiç endişeniz olmasın.” yanıtını verdi.

Bu süreçte güç çalışan Sosyal Güvenlik Kurumu çalışanlarına müteveccih ilave ödeme yapılıp yapılmayacağına ilişik soruya Bilim Adamı, “Onların kısık çalışmalarını ödüllendirmeyi düşünüyoruz.” yanıtını verdi.

Bilimci, sayıları 500 bin civarında olan kamudaki sözleşmelilerin kadroya geçirilmesiyle ilişkin düzenlemeyi önümüzdeki hafta, tatile girmeden Sedir’e irfan ettireceklerini söyledi.

Taşeron işçilerle ilgilendiren bir çalışmaları şu zaman amacıyla olmadığını belirten Bilgin, önlerindeki dosyanın eğreti işlerle ilişkin olduğunu dile getirdi.

Bilimci, 3600 eklenmiş belirti konusuyla ilişik “Yeni talepler var. Onları değerlendireceğiz. Onunla ait acelemiz namevcut. Hangi devir tamamlanırsa Meclis ne ant akıllıca görürse… Biz maharet icraat yapıyoruz, siyasal karardır bu. Süreç işliyor.” ifadelerini kullandı.

(Bitti)