İZMİR’deki Dokuz Ilkgüz Üniversitesi’nin (DEÜ) Sarsıntı Araştırı ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 2 yıl önceki 6.6’lık yıkıcı depremin, Tuzla fayının kuzeydoğu ucundaki ‘çiçek yapısının? aktif kuzuluk geçerek Buca fayı kadar binlerce yıldır susan fayları aktifleştirdiğini söyledi. Buca’daki 4.9’luk deprem sonrası bölgede bire bir hareket fırtınası yaşandığına dikkati çeken Prof. Dr. Sözbilir, “Yani bu çiçek yapısının içerisindeki bir nice fay, deprem fırtınasına bozukluk oluyor. Bu fayların 5.5 ve üstü yıkmacı sarsıntı üretme kapasitesi yok. Ürkü yapacak benzeri genişlik bulunmayan” dedi.
Buca’dahi 4 Kasım günü saat 03.29’da Richter ölçeğine göre 4,9 büyüklüğünde hareket oldu. Içtima 14.47 kilometre derinliğindeki hareket İzmir’in birlikte Manisa, Kültürlü, Balıkesir ve Çanakkale’den birlikte hissedildi.
DEÜ DAUM Müdürü ve Yer Bilimi Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Veli Denizi, Seferihisar açıklarında, 30 Ilk Teşrin 2020’üstelik meydana mevrut 6.6 büyüklüğündeki depremin Memleha fayının kuzeydoğu ucundaki ‘çiçek yapısının’ etken ayla geçerek Buca fayı üzere binlerce yıldır suskun fayları aktifleştirdiğini söyledi.
‘BUCA’DAKİ FAYLAR, TÜRKİYE DİRİ FAYLAR HARİTASINDA ÇİZİLİ FAYLAR DEĞİL’
Prof. Dr. Sözbilir, “6.6’lık depremden sonradan alelhusus Kuşadası Körfezi’nde 5 büyüklüğüne varan çokça sayıda sarsıntı oldu. Bu hareket şimdi birlikte elan de kuzeye, Buca’ya kaymış durumda. Buca’daki faylar, Türkiye kıpırdak faylar haritasında çizili faylar değil. Çünkü bu diri fay haritasında vadi düzlük faylar, 5.5 ve gövde depremleri içeriyor. Asıl şoktan sonradan, Buca ile Kısıkköy ortada depremlerin yoğunlaştığını görüyoruz. Türkiye kıvrak faylar haritasında düz düz Memleha fayına değinirsek, Buca sınırında bitiyor. Ancak bizim yaptığımız çalışmaya göre fayın dallanarak Buca’de üstelik bitmeme ettiğini görüyoruz. Ayrıca burada fayı incelersek, yüzeyden yani zeminden aşağıya akıllıca bu kırık sair faylarla birleşerek çiçeğe mümasil aynı bina oluşturuyor. Bu bir jeolojik bina. Bütün dümdar depremler bu yapının içerisinde gerçekleşiyor” dedi.
‘HAREKET FIRTISINA ILLET OLABİLİR’
Bölgedeki deprem fırtınasına ilgi çekici Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Yani bu yapının içerisindeki bir nice kırık, sarsıntı fırtınasına bozukluk oluyor. Bu faylar, 5’e varan depremler üretebilir. Bu fayların 5.5 ve üstü tahripkâr yer sarsıntısı tezyit kapasitesi yok. Fakat burada tıpkı zelzele fırtınasına neden cins bu bile eksantrik faylara aktarılarak bitmeme edebilir. Ürkü yapmaya lüzum yok. Tabii bu kök depremler olacak. Sabık sarsıntıda olduğu üzere siftinlik dokunaklı ve gücük süreli gerçekleşecektir. Ürkü yapacak tıpkı ebat namevcut” diyerek konuştu.
‘TUZLA FAYI 7 KADAR YER SARSINTISI ÜRETEBİLİR’
Fayların birbirini tetiklediğini hatırlatan Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Buca fayının Memleha fayı ile bağlantısı bulunuyor. Hep bu yapı, dediğim kadar bir çiçek yapısını mail şekilde gelişmiş durumda. Tuzla fayının 7 kadar ayrımsız zelzele üretebildiğini biliyoruz. Bu depreminde yakın bir zamanda olması beklenmiyor. Ancak tığ topluluk kendisine depreme mücehhez olmalıyız. Bunun üzere toplumun bilinçlendirilmesi gerekiyor. Bunun üzere yapılması gereken çalışmalar var. Onlardan birini 12 Son Teşrin’da talih namına AFAD aracılığıyla düzenlenecek olan tatbikatta gerçekleştireceğiz. Yer Sarsıntısı öncesi, sırası ve sonrasında hangi yapmamız gerektiğini anlamış olacağız” ifadelerini kullandı.
