PROF. DR. DOĞAN YAŞAR BARAJLAR İÇİN TEHLİKE ÇANLARI ÇALIYOR

İZMİR Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi, İklim Âlim Prof. Dr. Doğan Yaşar, kentin esas su kaynağı Tahtalı Barajı’nda su oranının yüzdelik 41’e düştüğünü belirterek, kâin yağışların kuraklık dolayısıyla hareketli olmadığını söyledi. Gün Batısı Küçük Asya’daki bir nice kentte barajların bir durumda olduğunu tamlayan Yaşar, Tamlık barajlar maalesef bu durumda. Tehlike çanları çalıyor. Ankara’birlikte doluluk yüzdelik 21’lere, İstanbul yüzdelik 35’lere düştü fakat genişlik haddinden fazla Ege’deki barajlarda düşüş var dedi.

İzmir’in akarsu ihtiyacı Tahtalı, Balçova, Ürkmez, Güzelhisar, Gördes ve Alaçatı Kutlu Eskişehir Taşı barajlarından ve meydan altı kaynaklarından karşılanıyor. Fakat bu yıl havanın itici geçmesi nedeniyle tam yağış olmadı ve kuraklık yaşandı. Bu nedenle barajlardaki akarsu oranlarında düşüş gözlendi. Büyükşehir Belediyesi Akarsu ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü verilerine göre, özellikle İzmir’in anne içme suyu kaynağı olan ve kentin yüzdelik 44’lük akarsu ihtiyacının karşılandığı Tahtalı Barajı’nda güzeşte yıl yüzde 49,80 olan su seviyesi, yüzdelik 40,65’e düştü. Tahtalı’daki su oranı, 18 Kasım Cuma Namazı günü 41,43 iken, bir devir yağan sağanağa rağmen barajdaki doluluk oranının düşmesi ilgi çekti. Balçova Barajı’nın sabık sene yüzdelik 27,33 olan su seviyesi ise 21,88’e düştü. Bu nedenle barajdan akarsu alımı 1 Ilkgüz Perşembe gününden itibaren durduruldu. Ürkmez Barajı’ndaki doluluk sabık yıl 38,63 iken, bu sene 35,38; Güzelhisar Barajı’nda güzeşte sene 63,48 olan doluluk ise bu sene 62,92 oldu. Buna karşın kıytırık kapasiteli barajlardan Gördes’te geçen sene 1,49 olan doluluk bu yıl 3,99’a; Alaçatı Mutlu Eskişehir Taşı Barajı’nda ise 35,94 olan doluluk 46,04’e çıktı.

‘EN ÇOK EGE’DEKİ BARAJLARDA DÜŞÜŞ VAR’

DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi. İklim Bilim Adamı Prof. Dr. Doğan Yaşar, bulunan yağışların yağışsızlık zımnında etken olmadığını belirterek, Garp Anadolu’daki birçok kentte barajların akarsu seviyelerinin bağan olduğunu kaydetti. Yaşar, Yekpare dünyada iri bir yağışsızlık var. Rum birlikte benzeri durumu yaşıyor fakat arz iri yağışsızlık, Mağrip Küçük Asya’bile yani Ege’de. İzmir’in Tahtalı Barajı’ndaki doluluk yüzdelik 40’lara düştü. Demirköprü ise Manisa’nın ana barajıdır. Kotu eksiklik 1,9’a düştü. Aydın’de Tümsekli Barajı yüzdelik 3,4’e kadar indi. Denizli’nin tarımsal ve erke sağlayıcı koca barajı Adıgüzel ise su seviyesi yüzdelik 10’lara geriledi. Cemi barajlar maalesef bu durumda. Od çanları çalıyor. Ankara’de doluluk yüzdelik 21’lere, İstanbul yüzde 35’lere kadar düştü diyerek konuştu.

‘BU KURAKLIK ÇOK CİDDİ’

Yağmurların yağmasına karşın canlı olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Yaşar, Bu barajların ağız ağıza dolması için 3-4 sene geçmesi lazım. Örneğin; Tahtalı Barajı’ndan biz günce 280 bin metreküp akarsu kullanıyoruz. Yağmur sunu çok 40 ile 50 bin metreküplük doluluk yaratıyor. Geçen cuma namazı haset İzmir’de metrekareye 15 kilogram yağdı. Tahtalı Barajı’nda, yağıştan geçmiş doluluk yüzdelik 41,43 iken yağmura karşın bugün doluluk oranı yüzdelik 40,65’e düştü. Yağmur yağınca barajlardaki doluluğun aceleten yükselmesi beklenmesin. Bu susuzluk çokça pahal. Bu nedenle barajlardaki sular, bağlı ortamlardan tarlalara getirilmeli. Şehirlerde kanalizasyonda yağmur suları ayrılıp aracısız barajlara kazandırılmalı. Saha altı barajları yapılmalı. Biz hala yabani sulamayla barajların suyunu boşaltıyoruz. Bu nedenle barajlardaki suları henüz düzenlenen kullanmalıyız. Devletin vadi şeş sularıyla barajları kontrol altına almalı. Yağışsız olan yerlere, kuraklıkta yetişen bitkiler dikilmeli. Sulak olan yerlerde, akarsu ihtiyacı olan bitkiler yetiştirilmeli. Barajlarımız ağız ağıza dolu da olsa dikkatli kullanmalıyız dedi.

Share: