Kütahya’nın kültürel değerlerinden olan ve alelumum gelinlik kızların çeyizlerini süsleyici enjeksiyon oyaları kadınların elinde baştan maltalık buluyor.

Kentin bayrı kültürünü araştırarak araç altına kayran Kütahya Tekâmül Enstitüsü, bu kere kısaca 200 almanak geçmişe eş iğne oyalarıyla ait faaliyet yaptı.

Enstitüde işyar 7 usta öğreticiden oluşan kol, kestirmece 2,5 yıl süren emek ile 120 enjeksiyon oyasının replikalarını hazırladı. Bu oyalardan bazılarının “Canan”, “Varlıklı taktı fukara baktı”, “Tefebaşı”, “Torun gülü”, “Ihlamur”, “Dilek çelen”, “Sedir kuruldu”, “Ebegümeci”, “Kestane çiçeği”, “Malak sattıran” kabil isimleri bulunuyor.

Kadın yordamlı öğreticiler, alelumum başörtüsü ve yazmalara takılan iğne oyalarını eş aksesuarı ve çeşitli bezek eşyalarına de uyguladı.

İğne oyaları, Kütahya- Eskişehir kara yolunun 32. kilometresindeki Frig Mekân ve Uygarlık Lansman Merkezi’nde sergilenerek ziyaretçilere tanıtılıyor.

Kütahya Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Elif Telli, AA muhabirine, gurur adına kentin kültürüne katkı sunmaya bitmeme ettiklerini söyledi.

İğne oyalarının, Kütahya’nın kocaman ayrımsız değeri olduğunu vurgulayan Telli, şöyle konuştu:

“Enstitü namına kentin kadim kültürünü takdim etmek amacıyla çabukça her sene benzeri tema üstünde çalışıyoruz. Kısaca 2,5 yıl evvel dahi enjeksiyon oyaları için ülke merkezimiz ve ilçelerimizde araştırmalarımıza başladık. Rapor yerindeyse kadınlarımızın alet sandıklarına kadar göre enjeksiyon oyalarımızı ortaya çıkardık. Sonrasında bu oyalarımızın replikalarını yaptık. Çalışmayı yaparken enjeksiyon oyalarımızı çabucak kına gecelerinde, danelerde (yazma) mergup aksesuar olmasın diye gâh ev aksesuarı mahsulat ile bezen eşyalarına dahi uyguladık. Çiniyle kullandığımız kâh iğne oyalarımız dahi oldu. Bunları daha da çeşitlendirmeyi planlıyoruz.”

Telli, enjeksiyon oyalarına coğrafi bel tescil belgesi alabilmek üzere Türk Nişancı ve Ayraç Kurumuna yaptıkları başvurunun yakın zamanda sonuçlanmasını beklediklerini anlatım etti.

10 günde yapılanı bile var 6 ay süreni de

El sanatları atölyesi becerikli öğreticilerinden Rabia Özden ise bir zaman genellikle kaynak boyalarla hazırlanan iplerle ve kısıtlı renklerle iğne oyası yapıldığını, günümüzde ise bir nice rengi bulunan iplerle fiilen rengarenk modeller ürettiklerini belirtti.

İğne oyalarının yapım aşaması hakkında hikmet veren Ilgiyle, “Dane kenarları üzere yaptığımız enjeksiyon oyalarımızı has ipek iplerle işliyoruz. Bu iğne oyalarımızın benzeşim ve desenlerine bakarak yapım süreleri oluyor. Bazı iğne oyalarımız 10 günde yapılabiliyorken, bazılarının ise yapımı 6 ay büyüklüğünde sürebiliyor.” dedi.