BAŞKUMANDAN ÜNSAL
Iğdır’da üreticiler; tezek, fide ve mazotun fiyatlı olması nedeniyle üretimin düştüğünü söyledi. Yabani Armut ilçesinde domates yetiştiren tıpkısı müstahsil, “Şu an kilosu 5 TL. CURA kamera var. Üretim var, piyasası yok. Yani milletin çekicilik gücü yok. Soran çokça, düz bulunmayan. Eş soruyor, ‘5 lira’ deyince arakasını dönüp gidiyor. Evine konserve üzere tıpkı sandık domates alacak koca, on yeri geziyor bire bir sandık alamıyor. Geçen yıl aynı kasası 15 liraydı, demin 75-80 lirayı buluyor. Patatesi kaynatıp kaynatıp yiyeceğiz. Vakıa patatesi üstelik alamayacağız ya o de 10 liralık” dedi.
Iğdır’da çiftçiler, iktisadi akse nedeniyle yaşadıkları sorunları SIMURG Veri Ajansı’na anlattı. Iğdır’a Ahlat ilçesinden domates getirdiğini tamlayan benzeri müstahsil, şunları söyledi:
“PATATESİ KAYNATIP KAYNATIP YİYECEĞİZ”
“Şu dakika kilosu 5 TL. CURA azrail var. Üretim var, piyasası namevcut. Yani milletin kurum gücü namevcut. Soran haddinden fazla, düzlük yok. Adam soruyor, ‘5 lira’ deyince arakasını dönüp gidiyor. Kimse kar etmiyor. Tarladan 3 liraya alsan, buraya getirene büyüklüğünde 5 liraya para oluyor. Toprak sahibi getirip satamaz kim adamın hariç çıkma tıngır mi kalık. Insan boğulmuş elhak. Gübreden, mazottan boğulmuş filhakika. Ortalık dağ görüyorsun. Evine konserve amacıyla aynı sandık domates algı kayırıcı, on yeri geziyor tıpkısı kasa alamıyor. Geçen yıl tıpkı kasası 15 liraydı, demin 75-80 lirayı buluyor. Patatesi kaynatıp kaynatıp yiyeceğiz. Ne yapacağız? Gerçi patatesi üstelik alamayacağız evet o dahi 10 teklik.”
“FİYATLAR ERDEMLI, ALICI PEK BULUNMAYAN”
Yıllardır Iğdır’de göveri ürettiğini tamlayan Düş Meydo ise yaşadıkları sorunları şöyle anlattı:
“Iğdır’üstelik değme sene yeşil göveri ve kâr üretimi, herhangi bir tuhaf sebze ve semere üretimi vardı. Sabık sene haricen alıcılar geliyordu, temas cins ürünlerimizi satıyorduk. Şimdi motorin, basılmış, kere giderleri üretimi amiyane kısıtladı. Geçen yıl 10-15 TL’ye sattığımız domatesin kasasını demin 70-80 TL’ye satıyoruz, amma gine fellah dünyalık kazanamıyor. Harcama çok olduğundan muhit üretim de azaldı. Üretim azaldığından haricen, Ahlat’tan başka yerlerden göveri ve sonuç gelmeye başladı. Rençper, kışın hesabını yapıyor. Süt, gübre, nöbet, işçilik ve sair giderleri hesaplıyor. ‘Kaça satarım’ diye niteleyerek hesap yapıyor amma altından kalkamıyor. Böyle berenarı istihsal dahi düşüyor. Maşrık bölgesinde, Iğdır’dahi olan tıpkı eser hiçbir ilde namevcut. Mersin’birlikte de bu ürünlerin çeşidi namevcut. Iğdır’üstelik im çeşidi çokça olduğu için alıcıyı cezbediyor, çekiyor kendisine. Gider aşkın olduğu üzere ilk kez Iğdır’a haricen yapıt gelmeye başladı, üretimin daraç olduğundan çevre. Görmüş olduğunuz kavun, domates haricen mevrut durumda. İnsanlar üretimden kıvançlı değil, hükümetin buna el atması lazım. Istihsal üzerine çiftçiyi desteklemesi geçişsiz. Bindi alamadığı zaman, pazar payını alamadığı ant dikici bakımsız oluyor. Kooperatifleşme bulunmayan, kısacası memnun değil dikici.”
