Gümüşhane’da 130 almanak tescilli tarihi tümsekli güreşçi köprüsü kaderine ayrılma edildi
GÜMÜŞHANE Gümüşhane’birlikte 19. yüzyılın sonlarında mensur edilen tescilli tarihi Güzeller Köprüsü kaderine terk edildi. Çevresine düz yazı edilen istinat duvarları dolayısıyla unutulan tarihi güreşçi köprüsü çöplük haline geldi.
Gümüşhane’nin Özcan mahallesinde bulunan ve dönemin Pespaye mevkii ile Güzeller mahallesini birbirine bağlayan kemer köprü 19. Yüzyılda düz yazı edildi. Yegâne gözlü, taşkın kemerli ve tümsekli bölümü heykel taşlarla inşa edilen güreşçi köprüsü, benzerleri ortada ayakta kalan eşsiz yapılardan biri olma özelliğini taşıyor. Yapıldığı dönemde nahiye üzere berenarı koca ve zihayat aynı köprü olan Güzeller Köprüsü, son dönemde çevresine inşa edilen irtifak duvarları ve paspallık dolayısıyla kaderine tecezzi edildi. İstinat duvarları arasında ve derenin içerisinde meydan kayran köprünün etrafı ise çöplüğe döndü. Tarihçi Serhat Doğan, Güzeller Köprüsünün restore edilmesi ile ait eski yıllarda de taleplerinin olduğunu ve bu taleplerin ayn ardı edildiğini söyleyerek “Bu yapılar tarihin sessiz tanıkları, bize haddinden fazla şey söylüyorlar, hikayeleri var. Zımnında korunabilme ihtimali olan ayrımsız şeyi korumamız gerekiyor” dedi.
“İki beton bloğun arasına hapsedilerek yıkılmaya mahküm edildi”
Güzeller Köprüsü’nün tescilli aynı güreşçi köprüsü olduğunun altını çizen müverrih Serhat Doğan, “Gümüşhane Güzeller Köprüsü 19. Yüzyılın sonlarına tarihlendirilir. Sakat Gümüşhane’bile Daltaban mevkii ile Güzeller mahallesini birbirine bağlayan tek kemerli tıpkısı muallak köprüdür. Yetişkin tıpkı güreşçi köprüsü, bölgemizde bu tarzda yapılan köprülerin sayısı çok amma ayakta kalmayı nail köprülerin sayısı beş altı. Buradaki köprü birlikte dere düzelti çalışması sırasında iki beton bloğun arasına hapsedilerek, yıkılmaya mahküm edildi. Bundan 3-4 yıl ilk biz bu konuyu gene gündeme getirmiştik restore edilmesi ve turizme kazandırılması hususunda düzentileme yapılacağına dair sözler verilmişti amma aradan sabık süre içre maalesef hiçbir mücahede yapılmadı ve bu köprü gün günden kayboluyor. Bizim Anıtlar Kurulu’nun tescil listesinde saha düz köprülerden bire bir tanesi yani korumamız müstelzim köprülerden biri ama maatteessüf tarihi değerlerimizi korumada yeterince kırılan davranılmadığını düşünüyorum. Bu köprünün etrafı çöplüğe ve mezbeleliğe döndü. İnsanlar yararsız atıyorlar, önemsemiyorlar zira derenin içerisinde kaldığı amacıyla mukavemetli dikkat çekmiyor. Sanki iki tarafını kapattık yıkılsın gitsin kimsenin haberi olmadan kabil ayrımsız kasıntı takınılmış durumda. Bu yapılar tarihin sessiz tanıkları, bize haddinden fazla madde söylüyorlar, hikayeleri var. Zımnında korunabilme ihtimali olan bir şeyi korumamız gerekiyor. Bu köprü korunabilme potansiyeline sahip bir köprü amma koruyamıyoruz” dedi.
Harşit Çayı’nın koyu tıpkısı vadiye böldüğü Gümüşhane’nin iki yakasını birbirine bağlamak üzere köprüler muhteşem tıpkı saha tutuyor. Tarihte da köprülerin ulaşım üzere önemli bir kayran tuttuğu kentte 50’den fazla tarihi tescilli güreşçi köprüsü bulunuyor.
